Brak przychodu z tytułu zapewnienia zakwaterowania pracownikom oddelegowanym do pracy za granicę

1 sierpnia 2023 r. NSA wydał wyrok o sygn. II FSK 270/21, w którym orzekł, że zapewnienie zakwaterowania pracownikom oddelegowanym do pracy za granicę nie powoduje u nich powstania przychodu. Wyrok ten ma charakter precedensowy. Dotychczas dominowała linia orzecznicza, która uznawała koszty zakwaterowania i transportu delegowanych pracowników jako przychód ze stosunku pracy.

Sprawa dotyczyła spółki świadczącej usługi montażu, remontu oraz konserwacji wszelkiego rodzaju technologicznych linii produkcyjnych. Spółka świadczy usługi w różnych lokalizacjach geograficznych na całym świecie, w tym w głównej mierze na terenie państw członkowskich UE w ramach korzystania z unijnej swobody świadczenia usług.

Pracownicy spółki zatrudnieni przy zagranicznych zleceniach wykonują swoją pracę w ramach przeniesienia służbowego, tj. czasowej zmiany miejsca wykonywania pracy dokonanej za zgodą. Oddelegowanie pracowników odbywa się w oparciu o porozumienia (aneksy) do umów o pracę, czasowo zmieniające miejsce wykonywania pracy.

We wniosku o interpretację spółka zapytała, czy bezpłatne zapewnienie pracownikom delegowanym czasowo do wykonywania pracy za granicą, bądź w innej miejscowości na terenie Polski, zakwaterowania przez okres ich oddelegowania, w miejscu do którego zostali oddelegowani, w związku z wykonywaniem przez nich obowiązków służbowych na rzecz spółki, spowoduje powstanie po stronie tych pracowników przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT w postaci nieodpłatnego świadczenia.

Dyrektor KIS uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Podobnie orzekła WSA w Krakowie, który wyrokiem z 13 sierpnia 2020 r. (sygn. I SA/Kr 444/20) oddalił skargę spółki na interpretację indywidualną. W ocenie Sądu wydatki ponoszone przez pracodawcę na zapewnienie noclegów dla pracownika w miejscu wykonywania przez niego pracy, z wyłączeniem podróży służbowej, będą stanowić dla pracownika przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, od którego płatnik jest obowiązany pobrać zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 32 ustawy o PIT.

W ustnym uzasadnieniu wyroku NSA odwołał się do unijnych dyrektyw dotyczących delegowania pracowników za granicę, które wskazują, w jaki sposób należy rozpatrywać świadczenia, które są wypłacane pracownikom delegowanym. W dyrektywach tych wskazuje się, że elementem wynagrodzenia dla pracownika nie mogą być koszty transportu, jak i koszty zakwaterowania. NSA przychylił się również do argumentacji spółki, że oddelegowanie pracowników, w szczególności na krótkie okresy, niewiele różni się od podróży służbowych, w odniesieniu do których wydatki takie nie są uznawane za część wynagrodzenia pracowników i nie podlegają opodatkowaniem podatkiem dochodowym. Odmienne stosowanie przepisów skutkowałoby dyskryminacją pracownika delegowanego za granicę, gdyż to jemu byłaby przypisywana odpowiedzialność za koszty transportu czy zakwaterowania, na które bardzo często nie ma żadnego wpływu.