Zmiana formy opodatkowania a uprawdopodobnienie złożenia oświadczenia (CEIDG). Sprawa klienta zakończona sukcesem

Tło sprawy

Od stycznia 2022 r. zaczęły obowiązywać przepisy tzw. Polskiego Ładu. W związku z niekorzystnymi zmianami dotyczącymi m.in. składki zdrowotnej, wielu podatników zdecydowało się na zmianę formy opodatkowania na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Co do zasady zmiana formy opodatkowania następuje poprzez złożenie oświadczenia w urzędzie lub w systemie CEIDG. Należy tego dokonać w odpowiednim terminie.

W 2023 r. urzędy skarbowe zaczęły wzywać podatników do złożenia korekt oraz zapłaty podatku, bowiem w przypadku podatników, którzy skorzystali z CEIDG, w dostępnych urzędom bazach danych nie została odnotowana zmiana formy opodatkowania.

W związku z tym, że aktywność urzędów była masowa, sprawą zainteresowali się politycy.

Na początku grudnia do Ministra Finansów została przesłana Interpelacja poselska nr 207.

W odpowiedzi na nią 29 grudnia 2023 r. Ministerstwo Finansów wskazało, że „(…) w sytuacji gdy brak właściwego odnotowania skutków dokonanego przez podatnika zgłoszenia wynika z okoliczności istniejących po stronie administracji publicznej (np. ewentualne błędne działania systemu informatycznego lub organu podatkowego), zgłoszenie jest traktowane jako dokonane. Podczas weryfikacji tych okoliczności w pełni stosowana jest wspomniana powyżej zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika. [art. 2a Ordynacji podatkowej]. (…) informuję, że zdecydowałem o skierowaniu do Dyrektorów Izb Administracji Skarbowych w najbliższym czasie pisma, w którym wskażę, aby w przypadku uprawdopodobnienia przez podatnika, że dokonał złożenia oświadczenia o wyborze formy opodatkowania – organy podatkowe rozstrzygały takie sprawy na korzyść podatnika w myśl art. 2a Ordynacji podatkowej.”

W tym miejscu warto wspomnieć, że na początku stycznia 2022 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii (odpowiedzialne za działanie CEIDG), informowało o zwiększonym ruchu na stronach biznes.gov.pl oraz CEIDG i problemach z „poprawnym działaniem niektórych funkcjonalności”.

Jak wyglądała sprawa naszego Klienta?

W luty 2022 r. nasz Klient za pomocą systemu CEIDG zmienił formę opodatkowania z tzw. podatku liniowego na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Sporządził odpowiedni wniosek, podpisał podpisem elektronicznym oraz wysłał.

Z nieznanych przyczyn w systemie CEIDG zmiana nie została odnotowana, a Klient nie zauważył tej okoliczności. Klient cały czas wpłacał zaliczki na podatek dochodowy w ramach wybranego ryczałtu. W kwietniu 2023 r. naczelnik urzędu skarbowego zwrócił Klientowi podatek właśnie z tytułu ryczałtu.

W grudniu 2023 r. urząd skarbowy skontaktował się jednak z naszym Klientem i analogicznie jak w przypadku innych podatników wskazał, że w bazie CEIDG w dalszym ciągu istnieje poprzednia forma opodatkowania w związku z czym należy złożyć korektę i dopłacić podatek.

Przejrzeliśmy z Klientem zarówno strony CEIDG, jak i profilu zaufanego. Zgromadziliśmy odpowiedni materiał dowodowy, który miał uprawdopodobnić, że Klient rzeczywiście złożył oświadczenie o zmianie formy opodatkowania. Następnie złożyliśmy do urzędu skarbowego odpowiednie pismo z wyjaśnieniami, w którym dodatkowo powołaliśmy się na interpelację oraz odpowiedź na nią.

Co wydarzyło się dalej?

Ostatecznie Naczelnik urzędu skarbowego uznał, że działania naszego Klienta zmierzały do złożenia oświadczenia o zmianie formy opodatkowania, a złożone pismo odpowiednio tę okoliczność uprawdopodobniło. Naczelnik powołał się również na treść interpelacji oraz stanowisko Ministerstwa Finansów.

W kontekście zaistniałych systemowych błędów oraz odpowiedzi z Ministerstw Finansów działanie urzędu skarbowego winno być szybkie i sprawne, tak aby podatnicy nie mieli wątpliwości czy prawidłowo rozliczają swoje podatki. Sytuacja sprzed lat rzutuje przecież ciągle na wybrany sposób rozliczenia i bieżące decyzje.

Interesujące orzeczenie NSA

W ostatnich dniach pojawiło się uzasadnienie do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 lutego 2024 r., sygn. akt II FSK 710/21. W rozpoznawanej sprawie podatnik nie złożył do urzędu skarbowego żadnego pisma, ani nie skorzystał z systemu CEIDG, a wyłączeni dokonywał przelewów tytułem „zaliczki na podatek PIT 36L”. Naczelny Sąd Administracyjny odwołując się do zapisów Kodeksu Cywilnego uznał, że taka forma złożenia oświadczenia powinna być wystarczająca dla wyboru formy opodatkowania.

Takie podejście NSA należy uznać za niewątpliwie korzystne dla podatników i być może powinno otworzyć dyskusję czy kwestia wyboru formy opodatkowania powinna być tak sformalizowana, jak jest obecnie lub wręcz czy nie powinno się podatnikom umożliwić wyboru/zmiany formy opodatkowania po zakończeniu roku, tak aby podatnik wiedział jaka forma opodatkowania była dla niego najkorzystniejsza.

Ministerstwo Finansów zwraca jednak uwagę, że w orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest również odmienny pogląd dotyczący tej kwestii.

Słowo komentarza

Ta sytuacja pokazuje, że należy pamiętać, aby w momencie kontaktu ze strony urzędu skarbowego nie wykonywać nerwowych ruchów, nie wykonywać od razu wszystkiego czego żąda urząd.

Jak widać błędy w funkcjonowaniu systemów publicznych potrafią być przerzucane na podatników. Na szczęście nie są oni bezbronni i mogą doprowadzić do pozytywnego załatwienia problemu.

Praktyka organów oraz sądów administracyjnych jest rozbieżna, co może nadal prowadzić do różnych rozstrzygnięć tej samej kwestii, dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie po stronie podatników.

Jeżeli mają Państwo podobny problem zapraszamy do kontaktu.