Prezydent podpisał ustawę wprowadzającą SLIM VAT 3

Prezydent podpisał 1 czerwca 2023 roku nowelizację ustawy o VAT, wprowadzającą pakiet uproszczeń SLIM VAT 3.

Pakiet zawiera szereg zmian, które mają ułatwić rozliczanie VAT. Na szczególną uwagę zasługują jednak zmiany w zakresie stosowania sankcji VAT oraz dokumentowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Obydwie zmiany są pokłosiem wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (z 15 kwietnia 2021 r. w sprawie C-935/19 oraz z 18 marca 2021 r. w sprawie C-895/19).

Sankcja VAT

Pakiet SLIM VAT 3 wprowadza instytucję miarkowania sankcji VAT. Organy podatkowe wymierzając sankcję będą miały obowiązek wziąć pod uwagę między innymi okoliczności powstania nieprawidłowości, rodzaj i stopień naruszenia, kwotę stwierdzonych nieprawidłowości oraz działania podjęte przez podatnika po stwierdzeniu nieprawidłowości w celu usunięcia ich skutków.

Organ podatkowy będzie także uprawniony do określenia wysokości sankcji – ustawa będzie zakreślać jedynie górną granicę sankcji. Będzie więc ona wymierzana, nie jak dotychczas, w z góry określonej wysokości np. 30%, ale do 30%.

Zmiany obejmą także sankcję w maksymalnej wysokości – 100%. Nałożenie tej sankcji będzie możliwe wyłącznie, gdy nieprawidłowe rozliczenie VAT było skutkiem celowego działania podatnika lub jego kontrahenta, o którym podatnik miał wiedzę.

Dokumentowanie WNT

Ustawa zakłada rezygnację z dotychczasowego formalnego wymogu posiadania faktury dotyczącej WNT przy odliczaniu podatku naliczonego z tego tytułu. W praktyce oznacza to, że podatek naliczony i należny z tytułu WNT będą zawsze rozliczane dokładnie w tym samym okresie rozliczeniowym, a w konsekwencji VAT od WNT będzie mógł być w pełni neutralny dla podatnika. Zmiana zlikwiduje także konieczność monitorowania czy termin 3 miesięcy na otrzymanie faktury został przekroczony.

Ustawa wprowadza jeszcze szereg mniej doniosłych zmian:

• Podwyższenie limitu sprzedaży małego podatnika do 2 000 000 euro (z dotychczasowych 1 200 000 euro).
• Doprecyzowanie zasad stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących w przypadku, gdy faktura została wystawiona w walucie obcej – zasadniczo przyjmowany będzie kurs zastosowany do przeliczenia faktury pierwotnej.
• Doprecyzowanie okresu, za który deklarowana jest WDT, w przypadku gdy podatnik otrzymuje dokumenty potwierdzające WDT po okresie 3 miesięcy – moment powstania obowiązku podatkowego zamiast dotychczasowego momentu dostawy.
• Konsolidacja wydawania wiążących informacji stawkowych (WIS), akcyzowych (WIA), taryfowych (WIT) oraz o pochodzeniu (WIP) – organem właściwym do ich wydawania będzie dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).
• Liberalizacja warunków szybszego zwrotu VAT dla tzw. podatników bezgotówkowych.
• Uproszczenia w zakresie określania proporcji oraz preproporcji.
• Wprowadzenie nowej, dodatkowej możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności solidarnej przez „osoby trzecie”.
• Wprowadzenie możliwości rezygnacji z obowiązku drukowania dokumentów fiskalnych wystawianych przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników prowadzących ewidencję sprzedaży przy ich zastosowaniu.
• Modyfikacja terminu płatności podatku rozliczanego za pośrednictwem systemu OSS oraz IOSS – termin płatności będzie upływał również w przypadku, gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy.
• Rozszerzenie możliwości przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT na kolejne podatki oraz opłaty, tj. podatek od wydobycia niektórych kopalin, podatek od sprzedaży detalicznej, opłatę od środków spożywczych (tzw. podatek cukrowy), zryczałtowany podatek od wartości sprzedanej produkcji (tzw. podatek od produkcji okrętowej), opłatę od „małpek” oraz podatek tonażowy.
• Wprowadzenie możliwości przekazywania środków z rachunku VAT na rachunek VAT przedstawiciela grupy VAT celem zapłaty do urzędu skarbowego należnych podatków.

Większość przepisów ma wejść w życie od 1 lipca 2023 r., natomiast przepisy dotyczące miarkowania sankcji – od razu po publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw.