Odrębne postępowanie gospodarcze w nowelizowanym Kodeksie postępowania cywilnego
W Sejmie trwają właśnie prace legislacyjne nad nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego (druk sejmowy 3137). Jeśli projektowane przepisy zostaną utrzymane w obecnym brzmieniu, to w kilku obszarach przyniosą one rewolucję z punktu widzenia przedsiębiorców.
Poniżej prezentujemy zestawienie kluczowych zmian wraz z podsumowaniem ich wpływu na działalność gospodarczą.
Projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw („Nowelizacja”), zawiera znaczące zmiany w obszarach związanych z:
1. przygotowaniem sprawy do rozpoznania (m.in. wprowadzenie instytucji posiedzenia przygotowawczego, planu rozprawy, obowiązkowej odpowiedzi na pozew, powrót do prekluzji dowodowej);
2. nadużywaniem uprawnienia procesowego (wprowadzenie definicji legalnej takiego nadużycia; różnego rodzaju możliwości obciążenia nadużywających stron postępowania „karami”, np.: grzywna, podwyższenie kosztów procesu; wprowadzenie „ścieżki” do szybkiego oddalenia pozwów oczywiście bezzasadnych; przeciwdziałanie łańcuchom zażaleń);
3. prawem i postępowaniem dowodowym (m.in. nałożenie obowiązków na strony w zakresie szczegółowego oznaczenia zaprzeczanych faktów; szczegółowe oznaczenie faktów, które mają zostać wykazane; dołożenie starań by wnioskowany świadek/biegły stawił się na rozprawie; wprowadzenie instytucji pisemnych zeznań świadka oraz świadka-eksperta);
4. postępowaniem do spraw gospodarczych (powrót podwyższonych rygorów co do terminu powoływania twierdzeń i dowodów; zakaz powództw wzajemnych; ograniczenia co do przekształceń podmiotowych stron; umowa dowodowa; „prymat dowodu z dokumentów”).
Z punktu widzenia małych i średnich przedsiębiorców najważniejsze są jednak zmiany dotyczące ponownego wprowadzenia, zniesionego w 2012 r., postępowania gospodarczego. Jak wynika bowiem z uzasadnienia projektu Nowelizacji, „[…] sprawy gospodarcze powinny być rozpoznawane szybciej niż pozostałe sprawy cywilne. Jednocześnie, skoro ich stronami z założenia są podmioty profesjonalne, można na nie nałożyć surowsze wymagania i rygory procesowe”. Celem ustawodawcy jest zatem przyspieszenie i usprawnienie postępowań między przedsiębiorcami – jako profesjonalnymi podmiotami na rynku, którzy wszelkie dowody na poparcie swoich twierdzeń powinni złożyć już w pierwszym piśmie procesowym (pozwie i odpowiedzi na pozew). Obecnie bowiem postępowania te trwają nawet kilka lat, a strony przedłużają postępowania zgłaszając wciąż nowe wnioski dowodowe w toku procesu. Ponadto ustawodawca zdecydował się, że przedsiębiorcy będą mieli ograniczoną możliwość powoływania dowodów innych niż dokumenty.
Przy czym, z uwagi na opisane powyżej zwiększenie stopnia skomplikowania procedury, na wniosek strony, która nie jest przedsiębiorcą lub jest przedsiębiorcą będącym osobą fizyczną, sąd rozpozna sprawę na zasadach ogólnych.
Wprowadzenie zmian bez wątpienia przyspieszy rozpoznawanie spraw gospodarczych przez sądy. Jednakże ustawodawca nałożył na przedsiębiorców szereg rygorów i wymogów procesowych. W związku z tym, w celu zabezpieczenia swoich przyszłych interesów na wypadek ewentualnych sporów sądowych, przedsiębiorcy powinni zadbać o jak najszerszą dokumentację transakcyjną, w tym zadbać o nowo wprowadzane umowy dowodowe.
Niektóre rozwiązania, takie jak np. pisemne zeznania znane są już w postępowaniach arbitrażowych i zdały w nich egzamin. Umowy dowodowe, a także świadkowie–eksperci to rozwiązania nowatorskie, które mogą przyspieszyć czas trwania procesu, ale nakładają szereg obowiązków na strony, więc będą wymagały wsparcia ze strony radców prawnych i adwokatów.
Przywrócenie postępowań gospodarczych stanowi powrót do rozwiązań, które funkcjonowały przed laty, które jednak raziły niegdyś w wielu aspektach nadmiernym formalizmem i były często krytykowane. Dodatkowo niektórzy postrzegali tryb postępowania gospodarczego wręcz jako relikt z poprzedniej epoki (pierwotnie wprowadzono je niegdyś dla tzw. jednostek gospodarki uspołecznionej).
Więcej w artykule w Dzienniku Gazecie Prawnej (pełny dostęp dla zarejestrowanych prenumeratorów) LINK
 |
 |
|
Partner Postępowania sądowe i arbitraż, Ubezpieczenia, Restrukturyzacja i upadłość |
Associate Postępowania sądowe i arbitraż, Restrukturyzacja i upadłość |
