Utrata statusu odpadu przez odpady powstające w procesie energetycznego spalania paliw
1 grudnia 2022 r. wejdą w życie przepisy umożliwiające utratę statusu odpadu przez odpady powstające w procesie energetycznego spalania paliw. Warunki jakie muszą zostać spełnione, by doszło do utraty statusu odpadu przez te odpady określa Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 października 2022 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków utraty statusu odpadów dla odpadów powstających w procesie energetycznego spalania paliw.
Rozporządzenie określa zamknięty katalog odpadów, które w wyniku procesu odzysku R5 lub R12 mogą stać się materiałami lub produktami nadającymi się do produkcji lub wykonania:
- cementu, betonu i spoiw, podbudów, kruszyw, mieszanek związanych i niezwiązanych, robót ziemnych,
- gipsu syntetycznego wykorzystywanego do produkcji materiałów budowlanych,
- nawozów i środków wspomagających uprawę roślin.
Rozporządzenie wskazuje przesłanki, które muszą zostać spełnione, aby doszło do utraty statusu odpadu zgodnie z art. 14 ustawy o odpadach. Warunki te obrazuje poniższa tabela:
| rodzaj odpadów | wykorzystanie do produkcji lub wykonania | wymagane kryteria | warunki | |
odpady powstające w procesie energetycznego spalania paliw poddane procesowi odzysku R5 lub R12 (Załącznik nr 1 do Rozporządzenia)
| cementu, betonu i spoiw, podbudów, kruszyw, mieszanek związanych i niezwiązanych, robót ziemnych | spełniają minimalne kryteria jakościowe określone w załączniku nr 2 do Rozporządzenia | nie spowodują bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku lub szkody w środowisku w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie | Pobranie i przebadanie próbek zgodnie z § 4 Rozporządzenia. Próbki pobiera i bada laboratorium posiadające odpowiednią akredytację w rozumieniu art. 5 pkt 11 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności. Metoda poboru próbek powinna spełniać co najmniej wymagania normy PN-EN 14899. Z badania próbek sporządza się protokół, który należy przechowywać 5 lat. |
| gipsu syntetycznego wykorzystywanego do produkcji materiałów budowlanych | spełniają minimalne kryteria jakościowe określone w załączniku nr 3 do Rozporządzenia | |||
| nawozów i środków wspomagających uprawę roślin | spełniają wymagania określone w przepisach o nawozach i nawożeniu dla nawozów lub środków wspomagających uprawę roślin lub rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE | |||
Rozporządzenie określa również wzór oświadczenia, które składa posiadacz odpadów powstających w procesie energetycznego spalania paliw, potwierdzającego spełnienie warunków utraty statusu odpadu. Oświadczenie takie jest przedkładane odpowiednim organom w przypadku kontroli i należy je przechowywać przez okres 5 lat.
Rozporządzenie wprowadza ponadto obowiązek prowadzenia systemu gospodarowania stanowiący zbiór procedur takich jak m.in. monitorowanie procesów i technik przetwarzania odpadów, monitorowanie zgodności materiałów lub produktów powstałych w wyniku procesu odzysku za zgodność z minimalnymi, kryteriami jakościowymi, szkolenia personelu. Obowiązek prowadzenia systemu gospodarowania wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia Rozporządzenia.
Treść Rozporządzenia dostępna jest tu: https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2022/2330
Komentarz SSW:
Możliwość utraty statusu odpadu przez odpady została wprowadzona unijną dyrektywą ramową o odpadach. Przepisy dyrektywy zostały następnie implementowane w Polsce w ustawie o odpadach z 2012 r., a weszły w życie w 2013 r. Pierwotnie art. 14 ustawy o odpadach wskazywał podstawowe warunki, zgodnie z dyrektywą ramową o odpadach, których spełnienie powodowało utratę statusu odpadu przez dany odpad z mocy prawa. Przepisy te jednak nastręczały wiele trudności, a organy administracji miały problemy z ich stosowaniem bez szczegółowych wytycznych. Niewiele urzędów decydowało się na określenie utraty statusu odpadu przez dany odpad w wydawanych przez siebie decyzjach administracyjnych. Stąd, w następstwie nowelizacji ustawy o odpadach z 2019 r., wprowadzono do art. 14 ustawy o odpadach delegację ustawową do wydania rozporządzenia określającego warunki utraty statusu odpadu dla poszczególnych odpadów.
W oparciu o w/w delegację do tej pory zostały wydane tylko dwa rozporządzenia:
- w sprawie określenia szczegółowych warunków utraty statusu odpadów dla odpadów powstających w procesie energetycznego spalania paliw,
- w sprawie określenia szczegółowych warunków utraty statusu odpadów dla odpadów destruktu asfaltowego.
Branża odpadowa wskazuje od dłuższego czasu na pilną konieczność uregulowania warunków utraty statusu odpadu dla paliw alternatywnych, w szczególności w kontekście ich energetycznego potencjału.
SSW aktywnie wspiera przedsiębiorców w tematach związanych z gospodarowaniem odpadami, w tym w procedurach dotyczących utraty statusu odpadu i powstania produktu ubocznego.
Zapraszamy do współpracy!
