Ustawa „antywirusowa” uchwalona przez Sejm – konsekwencje dla pracodawców
Sejm przyjął ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych („Ustawa”). Celem ustawy jest wprowadzenie szczególnych rozwiązań na rzecz walki z rozprzestrzeniającym się koronawirusem (COVID-19). Ustawa została skierowana do Senatu; wejdzie w życie następnego dnia po jej ogłoszeniu.
Najważniejsze nowe regulacje z perspektywy pracodawców, które wprowadzi ustawa, to:
1. Możliwość polecenia pracownikowi pracy zdalnej (art. 3 Ustawy) – przez określony czas pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie pracy określonej w umowie o pracę poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).
Ustawa nie przewiduje na jaki okres pracodawca może polecić pracownikowi świadczenie pracy zdalnie. Wydaje się, że okres ten nie powinien przekraczać 14 dni, tj. okresu, w jakim – zgodnie z informacjami Głównego Inspektoratu Sanitarnego – występują pierwsze objawy u osób zarażonych.
Wejście w życie ustawy nie stoi na przeszkodzie stosowania przez pracodawców pracy zdalnej (home office) na dotychczasowych zasadach. Pracodawcy i pracownicy wciąż mogą korzystać z tej możliwości, nawet jeśli celem takiej formy świadczenia pracy nie jest przeciwdziałanie COVID-19.
2. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy (art. 4 Ustawy) – w przypadku, gdy żłobek, klub dziecięcy, przedszkole lub szkoła zostaną zamknięte z powodu COVID-19, pracownik zwolniony z obowiązku wykonywania pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem do ukończenia 8. roku życia jest uprawniony do dodatkowego zasiłku opiekuńczego przez okres nie dłuższy niż 14 dni.
W okresie pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego ubezpieczonemu nie przysługują inne zasiłki opiekuńcze wskazane w art. 32 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Choć ustawa tego nie przesądza wprost, konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem w powyższej sytuacji powinna być uznawana za usprawiedliwioną przyczynę nieobecności w pracy.
3. Dodatkowe uprawnienia Inspekcji Sanitarnej (art. 16 ustawy) – Inspekcja Sanitarna będzie uprawniona do wydawania, m.in. pracodawcom, decyzji nakładających obowiązek podjęcia określonych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych oraz żądać od nich informacji w tym zakresie. Ustawa nie przewiduje katalogu takich czynności pozostawiając je uznaniu Inspekcji Sanitarnej.
Decyzje te podlegają natychmiastowemu wykonaniu i nie wymagają uzasadnienia, a w nagłych wypadkach mogą być wydawane ustnie.
Niezależnie od powyższego, rekomendujemy, aby pracodawcy zachęcali swoich pracowników do podejmowania samodzielnych czynności zapobiegających zarażeniu się lub rozprzestrzenianiu COVID-19 poprzez:
– częste mycie rąk za pomocą wody i mydła;
– zakrywanie ust i nosa podczas kichania;
– zachowywanie co najmniej 1 metra odstępu od osób, które kaszlą lub kichają;
– skontaktowanie się z najbliższą stacją epidemiologiczno-sanitarną, jeśli dana osoba wróciła do kraju z obszaru występowania COVID-19, jeśli wystąpią objawy choroby.
W razie dodatkowych pytań prosimy o kontakt.
