Alert podatkowy – Zawarte w ustawie o PIT definicje działalności gospodarczej i pozarolniczej działalności gospodarczej są jasne i wszechstronnie zinterpretowane w orzeczeniach sądów

Zawarte w ustawie o PIT definicje działalności gospodarczej i pozarolniczej działalności gospodarczej są jasne i wszechstronnie zinterpretowane w orzeczeniach sądów – uznał Trybunał Konstytucyjny, który we wtorek orzekł o ich zgodności z konstytucją (SK 20/19). 

Spory dotyczące sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne będą kontynuowane. 

Skarżący zarzucił w skardze konstytucyjnej, że definicja pojęcia „działalność gospodarcza” jest niejasna i nieprecyzyjna. Ponadto nie jest możliwe określenie relacji między źródłem przychodu w postaci pozarolniczej działalności gospodarczej a źródłem w postaci odpłatnego zbycia nieruchomości niebędącego wykonywaniem działalności gospodarczej. 

W rozpoznanej sprawie Trybunał uznał, iż definicja działalności gospodarczej została wszechstronnie zinterpretowana w spójnym i jednolitym w tym zakresie orzecznictwie sądów administracyjnych, w którym wyróżniono kilka elementów tworzących to pojęcie, a mianowicie, że jest to działalność zarobkowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzona we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek. Dla oceny czy dokonywane czynności spełniają wskazane cechy rozstrzygające znaczenie mają okoliczności, w jakich są one wykonywane. O prowadzeniu działalności gospodarczej przesądzają zatem obiektywne i zewnętrzne jej przejawy, a nie przekonanie podatnika. Każda zatem transakcja związana ze sprzedażą nieruchomości powinna być rozpatrywana indywidualnie, z uwzględnieniem całokształtu okoliczności z nią związanych, w tym czynności podjętych przez sprzedającego przed dokonaną sprzedażą. 

Spory o opodatkowanie sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne toczą się od lat. Niejasne kryteria opodatkowania powodują, że wśród urzędników skarbówki panuje duża uznaniowość przy ich ocenie. To prowadzi do sytuacji, w których za przedsiębiorcę może zostać uznana nie tylko osoba, która rzeczywiści inwestuje w nieruchomości i zajmuje się profesjonalnie ich obrotem, ale także taka, która odziedziczyła nieruchomość po rodzicach. Wystarczy, że podzieli ją na mniejsze działki lub skorzysta z pomocy profesjonalnego pośrednika. 

Jakie są tego skutki? Sprzedając majątek prywatny możemy skorzystać z wyłączenia z opodatkowania PIT po upływie 5 lat od końca roku, w którym doszło do nabycia nieruchomości. Natomiast jeśli sprzedamy działkę wcześniej, możemy skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania pod warunkiem przeznaczenia pieniędzy na własne cele mieszkaniowe. 

Przedsiębiorca z takich preferencji skorzystać nie może. Płaci podatek od dochodu niezależnie od tego kiedy sprzeda nieruchomość. 

Wydając wyrok w niniejszej sprawie Trybunał miał szansę rozstrzygnąć trwające od lat spory dotyczące opodatkowania sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne. Niestety szansa ta nie została wykorzystana, a spory podatników z fiskusem będą kontynuowane. 

Należy również zwrócić uwagę, że na przestrzeni lat sądy wypracowały linię orzeczniczą wskazującą różnice pomiędzy zarządzaniem własnym mieniem, a czynnościami o charakterze działalności gospodarczej. Nie wygląda jednak na to, żeby wyrok TK miał znacząco wpłynąć na treść wydawanych w przyszłości orzeczeń. Najprawdopodobniej nadal pozostaniemy w sytuacji, w której kazuistyka i indywidualna analiza każdego przypadku będą decydować o wyniku sporu. 

Nasza kancelaria ma ugruntowaną praktykę doradztwa podatkowego dotyczącą sprzedaży nieruchomości. Serdeczne zapraszamy do kontaktu, jeżeli potrzebują Państwo naszego wsparcia w tym zakresie.