Prezes UOKiK bada wykorzystywanie przewagi kontraktowej wobec producentów rolno-spożywczych przez duże sieci handlowe

Prezes UOKiK w ramach swoich kompetencji rozpoczął badanie relacji sieci handlowych z dostawcami produktów rolno-spożywczych. W tym celu do największych organizacji zrzeszających producentów żywności zostały wysłane ankiety. Każdy dostawca, który doświadczył nieuczciwych praktyk rynkowych ze strony sieci handlowych, może je wypełnić i tym samym anonimowo lub za pośrednictwem organizacji branżowej zgłosić takie praktyki. Taka forma badania ma zachęcić jego uczestników do zgłaszania nieprawidłowości bez obawy o reperkusje ze strony sieci handlowych. W ankiecie wymienione zostały m.in. konkretne praktyki, które mogą stanowić nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej wraz z pytaniem o ich stosowanie wobec dostawców.

Prezes UOKiK wydał dotychczas 6 decyzji, w których nałożył na sieci handlowe łącznie ponad miliard złotych kary. Wśród ukaranych sieci handlowych znalazły się m.in.: Jeronimo Martins Polska – właściciel sieci Biedronka, Kaufland Polska Markety oraz Auchan Polska.

Zidentyfikowane do tej pory naruszenia obejmowały w szczególności:

• wymuszanie obniżenia ceny produktów rolnych i spożywczych przez dostawców już po ich sprzedaży;
• nieuczciwe pomniejszanie kontrahentom (głównie dostawcom owoców i warzyw) wynagrodzenia za już zrealizowane dostawy, przymuszając ich do stosowania dodatkowych, wcześniej nieustalonych rabatów;
• nieuczciwe pobieranie opłat od dostawców artykułów rolno-spożywczych za transport produktów z magazynów centralnych do sklepów sieci.

W ostatnim czasie, w ramach monitorowania nieuczciwych praktyk rynkowych, swoje własne badanie ankietowe przeprowadziła Komisja Europejska. Sprawdzało ono m.in. wiedzę zainteresowanych podmiotów w zakresie identyfikowania nieuczciwych praktyk i możliwości ich zgłaszania, a także ich opinię o sprawności organów krajowych w reagowaniu na nie.

Jego głównym celem była ewaluacja skuteczności środków podjętych przy wdrażaniu Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/633 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w relacjach między przedsiębiorcami w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych. Pierwszą ocenę efektów wprowadzonych regulacji Komisja ma przedstawić w 2025 r. W zależności od rezultatów może ona skutkować również wnioskami ustawodawczymi.

Warto podkreślić, że w odróżnieniu od przedmiotowej ankiety, nie zawsze badania prowadzone przez Prezesa UOKiK są anonimowe, a przedsiębiorcy często mają obowiązek udzielić odpowiedzi. Co więcej, organy ochrony konkurencji nie są związane celem i tematyką prowadzonego badania. Oznacza to, że jeżeli przy weryfikacji odpowiedzi ankietowanych wykryte zostaną inne (także niezwiązane ze sprawą) potencjalne nieprawidłowości lub naruszenia, nic nie stoi na przeszkodzie aby wszcząć w takiej sprawie postepowanie wyjaśniające.

Trzeba pamiętać, że w przypadku wszczęcia przez Prezesa UOKiK formalnego postępowania za udzielenie informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd przedsiębiorcom potencjalnie grożą sankcje finansowe. Dotyczy to wszystkich przedsiębiorców wezwanych do udzielenia informacji, bez względu na to, czy posiadają status strony w postępowaniu. W związku tym, w razie wątpliwości, warto przed przesłaniem do organów ochrony konkurencji jakichkolwiek informacji, skonsultować się ze specjalistami z zakresu prawa ochrony konkurencji. Pomogą oni odpowiednio sformułować odpowiedzi, tak aby były one zarówno prawdziwe i rzetelne, ale także nie narażały przedsiębiorcy lub jego kontrahentów lub osoby nimi zarządzającej na niezamierzone ryzyko.

Zespół SSW na bieżąco monitoruje najbardziej aktualne orzecznictwo oraz wytyczne organów ochrony konkurencji i konsumentów, które mogą wpłynąć na sposób działania lub zarządzania przedsiębiorstwem. Będziemy Państwa nadal informować o kolejnych istotnych aktualnościach.

Całość powyższego alertu w pliku PDF do pobrania tutaj: Prezes UOKiK bada wykorzystywanie przewagi kontraktowej wobec producentów rolno-spożywczych przez duże sieci handlowe