Pracownicze plany kapitałowe – coraz bliżej nowych obowiązków i kosztów dla pracodawców | Legal Alert – Prawo pracy

Rząd intensywnie pracuje nad pakietem ustaw przewidujących likwidację OFE i powołanie pracowniczych planów kapitałowych (PPK) jako nowej formy oszczędzania na emeryturę w ramach III filaru. Już w 2018 r. co najmniej część pracodawców ma zostać zobowiązana do założenia PPK oraz odprowadzania w jego ramach odpowiednich składek.

Tempo prac nad nowym programem emerytalnym oraz niektóre jego założenia wzbudzają na rynku duże wątpliwości.

Obowiązkowe uczestnictwo 

Zgodnie z założeniami uczestnictwo w PPK ma być obligatoryjne, przy czym początkowo obowiązkiem mają być objęci więksi pracodawcy, a następnie sukcesywnie pozostali. W programie mają uczestniczyć automatycznie wszyscy pracownicy w wieku do 55 lat zatrudnieni w danym zakładzie pracy przez co najmniej 3 miesiące, chyba że podejmą wyraźną decyzję o nieuczestniczeniu w programie, którą trzeba będzie okresowo odnawiać, w przeciwnym wypadku zainteresowany będzie automatycznie włączany do programu (tzw. automatic enrollment).

Według doniesień, system może objąć także inne kategorie osób niż pracowników, w szczególności osoby współpracujące na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zwiększenie kosztów zatrudnienia

Zgodnie z doniesieniami składki do PPK mają pochodzić po części od pracodawców i pracowników. Zakłada się, że składka podstawowa dla pracodawcy będzie wynosić 1,5% wynagrodzenia (z możliwością jej dobrowolnego zwiększenia o dodatkowe 2,5%). Pracownik będzie natomiast przekazywał do PPK 2% swojego wynagrodzenia (z możliwością zwiększenia o dodatkowe 2%).

Środki gromadzone w ramach PPK mają być zarządzane przez fundusze inwestycyjne, przy czym domyślnie (co najmniej w początkowym okresie) środkami ma gospodarować podmiot państwowy (Polski Fundusz Rozwoju).

Zachęty fiskalne

Do pozostania w PPK mają skłaniać zachęty w formie jednorazowej składki powitalnej ze środków budżetowych w kwocie 250 zł oraz dopłat rocznych do kont w PPK. Przewiduje się także, że zarówno kwoty składek pracodawcy, jak i składek pracownika wpłacanych do PPK, będą wyłączone z podstawy wymiaru składek na ZUS.

PPK a PPE

Obecnie w ramach III filaru funkcjonują już dobrowolne pracownicze programy emerytalne (PPE). Według najnowszych doniesień pracodawcy, u których funkcjonują już PPE, zasadniczo nie będą mieli obowiązku wprowadzania PPK, przy czym warunkiem zwolnienia z tego obowiązku ma być funkcjonowanie PPE u danego pracodawcy przez co najmniej 6 miesięcy poprzedzających datę wejścia nowelizacji w życie oraz odprowadzanie przez ten okres składki podstawowej 3,5% wynagrodzenia. Wydaje się, że warunek ten ma przeciwdziałać zakładaniu PPE „na ostatnią chwilę” tylko po to, aby uniknąć obowiązku wprowadzenia PPK.

Oficjalne projekty ustaw wdrażających PPK nie zostały jeszcze ogłoszone i mogą ulegać zmianom. Rozważane daty wejścia w życie zmian to styczeń albo lipiec 2018 r.

W założeniach zmiany mają przyczynić się do zwiększenia oszczędności oraz poprawić wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych. Rynek podchodzi jednak do zmian bardzo sceptycznie. Zwraca się uwagę na znacznie mniejszą elastyczność PPK w porównaniu do aktualnie funkcjonujących PPE, zwłaszcza w kontekście składki przypadającej na pracownika (PPK – obligatoryjna, PPE – dobrowolna) oraz możliwości dysponowania zgromadzonymi środkami po osiągnięciu wieku emerytalnego (PPK – jednorazowa wypłata tylko 25%, wypłata reszty odroczona w czasie; PPE – opcja jednorazowej wypłaty 100%). Planowane zmiany niewątpliwie będą skutkować nowymi obowiązkami oraz wzrostem kosztów zatrudnienia u większości pracodawców. Rekomendujemy monitorowanie procesu legislacyjnego oraz odpowiednie przygotowanie się do planowanych zmian.

Zespół prawa pracy SSW na bieżąco monitoruje projektowane zmiany przepisów prawa pracy oraz aktualne trendy interpretacyjne i orzecznictwo sądów pracy.

W przypadku zainteresowania bardziej szczegółowymi informacjami dotyczącymi planowanych zmian lub ofertą szkoleniową SSW – prosimy o kontakt z naszym ekspertem.

Autorzy:

Marcin Cetnarowicz, Senior Associate, Radca prawny

Anna Zalewska, Associate, Adwokat
">