Kartel na rynku płyt do produkcji mebli | SSW Legal Alert

Zgodnie z oficjalną informacją przekazaną w dniu 28 grudnia 2017 r. na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezes UOKiK wydał decyzję, określaną jako „jedną z najważniejszych w ostatnich latach”. Chodzi o zmowę producentów płyt do produkcji mebli, która miała miejsce w latach 2008-2011. Zdaniem Prezesa UOKiK, na skutek zmowy nabywcy płyt drewnopochodnych mogli płacić za nie wyższą cenę niż w przypadku gdyby do niedozwolonego porozumienia nie doszło. W efekcie tego pośrednio poszkodowani mogą być również konsumenci, którzy płacili więcej za meble wyprodukowane z takich płyt.

Kartel miał polegać na ustalaniu cen i wymianie informacji handlowych dotyczących warunków sprzedaży na rynku płyt wiórowych i pilśniowych w Polsce. Uczestnikami niedozwolonego porozumienia mieli być następujący przedsiębiorcy: Kronospan Mielec, Kronospan Szczecinek, Pfleiderer Group, Pfleiderer Wieruszów oraz Swiss Krono. UOKiK nałożył na przedsiębiorców kary w łącznej wysokości ok. 135 mln zł. Decyzja nie jest prawomocna, a ukaranym przedsiębiorcom przysługuje odwołanie do sądu. Swiss Krono, dzięki skorzystaniu z programu łagodzenia kar (tzw. leniency), uniknął kary w zamian za współpracę z Prezesem UOKiK.

Dochodzenie roszczeń

Ustalenie naruszenia zakazu zawierania porozumień ograniczających konkurencję otwiera drogę do dochodzenia roszczeń przez podmioty, które poniosły szkodę na skutek zawarcia niedozwolonego porozumienia. Powództwo wytoczyć mogą zarówno podmioty, które bezpośrednio nabyły produkty od uczestników porozumienia (np. producenci mebli lub innych towarów wyprodukowanych z użyciem płyt objętych porozumieniem), jak również nabywcy znajdujący się dalej w łańcuchu dostaw (np. konsumenci będący finalnymi odbiorcami takich towarów).

Poszkodowani będą mogli skorzystać z pewnych ułatwień w zakresie dochodzenia roszczeń przewidzianych w rozdziale 3 ustawy z dnia 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji („Ustawa private enforcement”). Przepisy te umożliwiają w szczególności sądowi rozstrzygającemu sprawę nakazanie (np. powodowi) wyjawienia środków dowodowych służących stwierdzeniu faktu istotnego dla rozstrzygnięcia, w tym wiadomości e-mail. Ponadto, w przypadku uprawomocnienia się decyzji, sąd powszechny będzie związany nią co do stwierdzenia naruszenia prawa konkurencji. Oznacza to, że nie będzie wówczas konieczności dowodzenia tej okoliczności przez samego poszkodowanego.

Wydaje się jednak, że nie wszystkie ułatwienia przewidziane w Ustawie private enforcement, będą dostępne dla poszkodowanych wykrytą przez UOKiK zmową. Ograniczenia dotyczyć mogą w szczególności możliwości skorzystania z domniemania winy sprawcy naruszenia prawa konkurencji czy domniemania, że naruszenie wyrządziło szkodę.

W jaki sposób możemy pomóc?

SSW oferuje wsparcie multidyscyplinarnego zespołu składającego się ze specjalistów z zakresu prawa konkurencji, prawa procesowego, a także doradztwa finansowego. Świadczymy kompleksowe usługi dla podmiotów, które mogły zostać dotknięte naruszeniem prawa konkurencji. W tym zakresie:

• identyfikujemy potencjalne roszczenia przysługujące poszkodowanym,
• pomagamy w zakresie ustalenia wysokości poniesionej szkody,
• reprezentujemy poszkodowanych przed sądami powszechnymi.

Nasze usługi oferujemy również przedsiębiorcom, w odniesieniu, do których mogą zostać zgłoszone potencjalne roszczenia. W tym zakresie:

• identyfikujemy potencjalne zagrożenia,
• przygotowujemy linię obrony i reprezentujemy przedsiębiorców przed Prezesem UOKiK i sądami powszechnymi.

Nie można wykluczyć, że jednym z następstw przedmiotowej decyzji będzie dalsze zainteresowanie Prezesa UOKiK branżą meblową, co przełożyć się może na kolejne postępowania w tym obszarze. Przedsiębiorcom oferujemy pełne wsparcie w takich postępowaniach, w szczególności w toku udzielania odpowiedzi na pytania Prezesa UOKiK. Nasze doświadczenie obejmuje również wdrażanie programów compliance mających na celu zapewnienie zgodności prowadzonej działalności z prawem konkurencji. Zaproponować możemy weryfikację całokształtu relacji handlowych z konkurentami i kontrahentami przedsiębiorcy, obejmującą także analizę stosowanych wzorów umów. Dzięki zastosowaniu odpowiednich środków zaradczych możliwe jest skuteczne zmniejszenie ryzyka naruszenia prawa konkurencji.    

Jakub Jędrzejewski – Counsel, radca prawny
Filip Drgas – Junior Associate, aplikant radcowski