Gospodarka odpadami w kontekście kryzysu wywołanego koronawirusem
Komisja Europejska dnia 14 kwietnia 2020 r. opublikowała dokument pt. „Waste management in the context of the coronavirus crisis” (Gospodarka odpadami w kontekście kryzysu wywołanego koronawirusem) zawierający zalecenia dotyczące gospodarki odpadami w obliczu COVID-19.
Dokument traktuje m.in. o:
- gospodarowaniu odpadami pochodzącymi z zakładów opieki zdrowotnej;
- gospodarowaniu odpadami komunalnymi;
- zdrowiu i bezpieczeństwie podmiotów zajmujących się gospodarką odpadami.
W przypadku odpadów pochodzących z zakładów opieki medycznej, Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), rekomenduje by klasyfikować je jako zakaźne odpady kliniczne kategorii B i umieszczać w osobnych workach. Najbardziej pożądanym postępowaniem jest przetworzenie tychże odpadów, w tym termiczne. Jednak, w razie braku takich możliwości, państwo powinno zapewnić jak najbardziej bezpieczne tymczasowe magazynowanie ww. odpadów. Teren magazynowania powinien zostać wydzielony, odpowiednio oznakowany, z możliwością dostępu tylko wskazanych osób. Natomiast pojemniki w których magazynowane będą odpady powinny być zamykane, a ich część wewnętrzna i zewnętrzna powinna być poddawana dezynfekcji dedykowanymi środkami.
ECDC dopuszcza alternatywne metody przetwarzania odpadów z placówek medycznych, jednak muszą one być zgodne z obowiązującym prawem UE i charakteryzować się jak najmniejszym oddziaływaniem na środowisko.
Inaczej przedstawia się sytuacja postępowania z odpadami wytwarzanymi w miejscach kwarantanny lub izolacji, które nie znajdują się na terenie placówek opieki medycznej. Wytyczne ECDC dotyczą m.in. postępowania dotyczącego worków na śmieci w pomieszczeniu osoby zarażonej, postępowania z papierowymi chusteczkami i maseczkami ochronnymi, które były używane przez osobę zakażoną, a także przez jej opiekunów.
Według stanowiska Komisji Europejskiej nie ma konieczności stosowania specjalnych procedur zbierania i/lub przetwarzania odpadów z którymi miały styczność osoby zarażone bądź ich opiekunowie. Oczywiście należy zachować staranną i ścisłą higienę rąk.
Natomiast Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy zaleca by w sektorze gospodarki odpadami zachować szczególne środki ostrożności i odpowiednio zorganizować pracę m.in. w celu unikania przenoszenia infekcji pomiędzy poszczególnymi pracownikami. Apeluje by zapewnić pracownikom odpowiedni sprzęt ochrony osobistej, możliwość częstej dezynfekcji rąk oraz zmiany maseczek ochronnych (właściwa procedura ich zakładania i ściągania powinna być stosowana). Priorytet powinno stanowić zoptymalizowanie bezpiecznych warunków pracy osobom z grupy ryzyka, tj. starszym i cierpiącym na choroby przewlekłe.
Zalecenia Komisji Europejskiej co do zasady są tożsame i pokrywają się z „Wytycznymi w sprawie postępowania z odpadami wytwarzanymi w czasie występowania zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2 i zachorowań na wywołaną przez niego chorobę COVID-19 (w czasie trwania pandemii/epidemii)” opublikowanymi przez Ministerstwo Klimatu. Jednak Komisja Europejska kładzie większy nacisk na postępowanie z odpadami medycznymi i podkreśla znaczenie tejże procedury w kontekście minimalizowania dalszego rozprzestrzeniania się wirusa.
Zalecenia/wytyczne Komisji Europejskiej są aktami nieposiadającymi mocy wiążącej, stanowią tzw. soft law. Treść wytycznych rekomenduje i zaleca wdrożenie wskazanych rozwiązań. Nie można jednak zapomnieć, iż rola wytycznych sprowadza się również do wyjaśnienia w jaki sposób KE będzie stosowała przysługujące jej uprawnienia oraz jak będzie rozumiała pojęcia używane w regulacjach powszechnie obowiązujących.
