Dywidendy, dopłaty, wypłata zysku – wiele odpowiedzi i jeszcze więcej pytań w projekcie interpretacji ogólnej MF dot. cen transferowych
1 kwietnia br. Ministerstwo Finansów („MF”) opublikowało projekt interpretacji ogólnej przepisów o cenach transferowych w zakresie definicji transakcji kontrolowanej. Jednocześnie ministerstwo rozpoczęło proces konsultacji podatkowych, umożliwiający zgłaszanie uwag do projektu interpretacji do 30 kwietnia.
Zgodnie z projektem interpretacji ogólnej MF takie zdarzenia jak:
- wypłata dywidendy w spółkach kapitałowych,
- wypłata zysku w spółkach osobowych,
- dopłaty
– nie stanowią transakcji kontrolowanej w rozumieniu przepisów o cenach transferowych. Tym samym, zdarzenia te nie muszą być weryfikowane pod kątem ich rynkowości i nie podlegają obowiązkowi sporządzenia dokumentacji cen transferowych.
Wypłata dywidendy, podniesienie kapitału zakładowego, umorzenie udziałów
Po pierwsze, MF potwierdziło już wcześniej prezentowane stanowisko, zgodnie z którym wypłata dywidendy nie stanowi transakcji kontrolowanej. MF zaprezentowało takie samo stanowisko już wcześniej – w odpowiedzi z dnia 22 sierpnia 2020 r. na interpelację poselską nr 9368 z dnia 6 sierpnia 2020 r. Zatem w tym zakresie stanowisko MF nie jest nowością, choć należy zauważyć, że zmieniło się jego uzasadnienie. Wcześniej bowiem uznano, że wypłata dywidendy nie stanowi „działań o charakterze gospodarczym” i z tego powodu nie jest transakcją kontrolowaną. Teraz natomiast to niespełnienie przesłanki „ustalenia warunków w wyniku powiązań” zdecydowało o nieuznaniu tego zdarzenia za transakcję kontrolowaną.
W interpretacji ogólnej nie znajdziemy jednak odpowiedzi na nurtujące wielu podatników pytanie, czy podniesienie kapitału zakładowego stanowi transakcję kontrolowaną. W obiegu prawnym istnieją bowiem interpretacje indywidualne, zgodnie z którymi takie zdarzenie powinno być dokumentowane. Budzi to jednak wiele wątpliwości i generuje praktyczne problemy.
MF nie odnosi się także w żaden sposób do kwestii umorzenia udziałów. Podatnicy wielokrotnie pytali o to Dyrektora KIS, który na przestrzeni lat prezentuje niejednolite stanowisko. Dobrze byłoby poznać ostateczne stanowisko MF w tym zakresie.
Wypłata zysku w spółkach osobowych a mechanizm podziału zysku
MF uznało także, że wypłaty zysku przez spółkę niebędącą osobą prawną na rzecz jej wspólników (oraz otrzymania przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną odpowiedniej części zysku tej spółki) nie stanowi transakcji kontrolowanej w rozumieniu przepisów o cenach transferowych.
Tak zaprezentowany wniosek stanowi jednak tylko część większego problemu jakim jest mechanizm podziału zysku/straty w umowach spółek osobowych i jego weryfikacja pod kątem przepisów o cenach transferowych. Na ten temat jednak MF nie zabrało głosu, a szkoda, bo chociażby najnowsze zmiany w TPR-C i TPR-P opublikowane w grudniu 2020 r. zwiększyły obowiązki sprawozdawcze podatników w tym zakresie, o czym pisaliśmy w alercie SSW z 31 grudnia 2020 r. Zatem bardzo ostrożnie należy wyciągać jakiekolwiek wnioski z przedstawionego projektu interpretacji ogólnej w tym zakresie.
Dopłaty do spółki z oprocentowaniem i bez oprocentowania
Uznano także, że instytucja dopłaty do spółki nie stanowi transakcji kontrolowanej w rozumieniu przepisów o cenach transferowych. Z jednej strony wydaje się, że jest to korzystny wniosek dla podatników, zaś z drugiej strony nie wiadomo czy przedstawiona interpretacja dotyczy wyłącznie dopłat bez wynagrodzenia, czy także dopłat od których spółka jest zobowiązana do wypłacenia oprocentowania. Instytucja dopłaty ma bowiem charakter mieszany (pomiędzy podwyższeniem kapitału a pożyczką), a przepisy prawa handlowego przewidują możliwość wprowadzenia odpłatności w tym zakresie. Niestety także na to pytanie nie znajdziemy odpowiedzi w projekcie interpretacji ogólnej.
Kolejne wnioski praktyczne
Ponadto, interpretacja ogólna zawiera dosyć obszerny wywód prawny dotyczący takich elementów definicji transakcji kontrolowanych jak: 1/ działania o charakterze gospodarczym, 2/ rzeczywiste zachowania stron, 3/ warunki działań ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.
W związku z tym poniżej przedstawiamy 3 wybrane konkluzje zawarte w interpretacji ogólnej MF, które mogą mieć duży wpływ na praktykę stosowania przepisów o cenach transferowych:
- [podmiotem powiązanym może być także osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej] transakcje z podmiotami nieprowadzącymi działalności gospodarczej mogą podlegać pod przepisy o cenach transferowych (np. wynajem lokalu do spółki przez wspólnika nieprowadzącego działalności gospodarczej),
- [transakcja między podmiotami powiązanymi nie zawsze jest transakcją kontrolowaną] to że dane działanie o charakterze gospodarczym jest dokonywane pomiędzy podmiotami powiązanymi nie zawsze oznacza, że warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań, a zatem nie zawsze jest transakcją kontrolowaną,
- [rozliczenia pomiędzy podmiotami niepowiązany mogą być oceniane z perspektywy cen transferowych] nie wyklucza się, że warunki danej transakcji mogą zostać narzucone przez podmiot powiązany, który nie jest bezpośrednio stroną tej transakcji.
