MF: Sukcesja przedsiębiorstwa bez VAT

Minister Finansów (MF) wydał interpretację ogólną, korzystniejszą dla spadkobiercy zmarłego przedsiębiorcy, który kontynuuje działalność gospodarczą przedsiębiorstwa w spadku. Według nowej interpretacji, spadkobierca nie ma już obowiązku sporządzać spisu z natury i opodatkować podatkiem VAT towarów, które nabył w ramach spadkobrania po zmarłym przedsiębiorcy, jeżeli zamierza wykorzystywać nabyte towary we własnej działalności gospodarczej. Interpretacja ogólna została wydana przez MF w związku z precedensowym wyrokiem WSA w Warszawie, który był sukcesem naszej Kancelarii (o wyroku pisaliśmy tutaj).

Dotychczasowa literalna interpretacja

Dotychczas obowiązywała literalna interpretacja art. 14 ust. 1 pkt 3 Ustawy o VAT. Dotyczyła sytuacji, gdy podatnik (osoba fizyczna), prowadzący własną działalność gospodarczą, był spadkobiercą zmarłego przedsiębiorcy i kontynuował jego działalność gospodarczą w ramach tzw. przedsiębiorstwa w spadku. Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, po wygaśnięciu prawa do powołania zarządcy sukcesyjnego, po stronie podatnika (spadkobiercy) powstawał obowiązek sporządzenia spisu z natury i opodatkowania podatkiem VAT towarów (oraz środków trwałych), które nabył w ramach spadkobrania. Ta interpretacja była stosowana nawet, gdy podatnik wykorzystywał te towary (oraz środki trwałe) w ramach prowadzonej przez siebie opodatkowanej działalności gospodarczej.

Precedensowy wyrok WSA w Warszawie

Taką literalną interpretację przedmiotowego przepisu Ustawy o VAT Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zaprezentował m.in. w interpretacji indywidualnej o sygn. 0114-KDIP1-3.4012.244.2019.2.RMA. Ta interpretacja indywidualna, przy wsparciu Kancelarii SSW, została zaskarżona przez podatniczkę. W precedensowym wyroku, WSA w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Sąd w uzasadnieniu wyroku powołał się na fakt naruszenia przez organ podatkowy zasady neutralności podatku VAT. Wskazał także, że podatek VAT służy opodatkowaniu konsumpcji, zaś dla przedsiębiorcy powinien być neutralny. Dlatego nabycie towarów (oraz środków trwałych) w ramach spadkobrania i wykorzystanie ich przez przedsiębiorcę (spadkobiercę) na cele opodatkowanej działalności gospodarczej nie powinno podlegać opodatkowaniu na gruncie Ustawy o VAT.

Nowa interpretacja ogólna

W powyższą tezę precedensowego wyroku WSA w Warszawie wpisuje się przedmiotowa interpretacja ogólna z dnia 4 czerwca 2020 r., sygn. PT3.8101.1.2020, wydana przez MF. Zdaniem MF:

„(…) na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 3 Ustawy o VAT, towary, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, na moment wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, podlegają opodatkowaniu.”

Przy czym MF wskazał, że:

„[b]iorąc jednak pod uwagę zasadę neutralności oraz cel regulacji wprowadzonej w art. 14 ustawy o VAT z uwzględnieniem dokonanej przez TSUE wykładni implementowanego do art. 14 ustawy o VAT przepisu art. 18 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE – powyższa zasada generalna nie znajdzie zastosowania w sytuacji, gdy w momencie wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego towary tego przedsiębiorstwa, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy, nie stanowią przedmiotu ostatecznej konsumpcji. W przypadku, gdy wskazane towary zostaną wykorzystane przez właścicieli przedsiębiorstwa w spadku bezpośrednio do dalszego prowadzenia działalności opodatkowanej, art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT w ogólne nie znajdzie zastosowania [podkreślenie własne].”

Przedmiotową interpretację ogólną Kancelaria SSW przyjmuje z ulgą, wyrażając zadowolenie, że już po pierwszym precedensowym wyroku MF postanowił odstąpić od literalnej interpretacji art. 14 ust. 1 pkt 3 Ustawy o VAT, prowadzącej do konfliktu z podstawowymi zasadami opodatkowania podatkiem VAT, a w konsekwencji zmienił interpretację tego przepisu na korzyść podatników.

Przypomnijmy na marginesie, że zastosowanie się do interpretacji ogólnej co do zasady nie może szkodzić podatnikowi, który się do niej zastosował (art. 14k § 2 Ordynacji podatkowej).

W razie jakichkolwiek pytań dotyczących opodatkowania Państwa działalności gospodarczej, zarówno podatkiem VAT jak i innymi podatkami, zachęcamy do kontaktu.