Drastyczne zaostrzenie zasad odpowiedzialności podmiotów zbiorowych (w tym spółek) za przestępstwa i przestępstwa skarbowe | Alert Podatkowy

Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło swój projekt nowych regulacji zaostrzających zasady odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, w tym m.in. spółek prawa handlowego (zarówno kapitałowych jak i osobowych), za przestępstwa i przestępstwa skarbowe. Zgodnie z propozycjami MS podmiot zbiorowy ponosić może dotkliwą karę za przestępstwo popełnione nie tylko przez członków swoich organów, ale również pracownika, a nawet kontrahenta.

Niezwykle istotną zmianą w stosunku do stanu obecnego jest propozycja, aby pociągnięcie podmiotu zbiorowego do odpowiedzialności, nie wymagało uprzedniego wydania wyroku skazującego osobę fizyczną, która dane przestępstwo popełniła.

Orzekając o odpowiedzialności podmiotu zbiorowego sąd będzie mógł wymierzyć karę pieniężną w wysokości od 30.000 zł do 30.000.000 zł. W szczególnych przypadkach sąd będzie mógł orzec nawet rozwiązanie albo likwidację podmiotu zbiorowego, a w konsekwencji przejście składników majątkowych spółki na własność Skarbu Państwa. Projekt przewiduje szeroki katalog środków karnych, w tym m.in.:

• przepadek mienia,
• zamknięcie oddziału spółki,
• zakaz korzystania z dotacji lub subwencji,
• zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne,
• zakaz prowadzenia działalności gospodarczej określonego rodzaju.

Czynnikiem pozwalającym podmiotowi zbiorowemu na uniknięcie odpowiedzialności będzie wykazanie, że wszystkie obowiązane organy i osoby uprawnione do działania w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego zachowały należytą staranność wymaganą w danych okolicznościach w organizacji działalności tego podmiotu oraz w nadzorze nad tą działalnością. Ciężar dowodu co do dochowania należytej staranności będzie jednak ciążył na podmiocie zbiorowym.

Jeżeli przepisy wejdą w życie w projektowanym brzmieniu, szczególnie istotną rolę będą odgrywały efektywne, wewnętrzne procedury dotyczące organizacji i nadzoru nad organizacją działalności spółki – pomagające wykazać dochowanie należytej staranności.

Jeżeli są Państwo zainteresowani omówieniem wpływu projektowanych regulacji na Państwa działalność, jak również możliwościami wdrożenia w Państwa organizacji odpowiednich rozwiązań pozwalających na ograniczenie ryzyka pociągnięcia spółki do odpowiedzialności na podstawie projektowanych regulacji – zapraszamy do kontaktu.

Patrycja Goździowska – Partner, doradca podatkowy

Beata Krokos – Associate, adwokat